Altin Dumani: Një periudhë e ngarkuar për SPAK – fokus te krimet zgjedhore dhe kodi penal
Kreu i SPAK, Altin Dumani, ka zhvilluar një takim informal me gazetarët që mbulojnë punën e institucionit, ku ka ndarë detaje mbi punën e deritanishme, prioritetet dhe sfidat kryesore për vitin 2025.
Krimet zgjedhore – prioritet i SPAK
Dumani tha se SPAK është angazhuar intensivisht për hetimin e krimeve zgjedhore, duke filluar nga muaji mars deri në përfundim të procesit. Ai vlerësoi se veprimtaria e institucionit ka pasur efekt parandalues, duke theksuar rolin e bashkëpunimit me KQZ-në dhe Prokurorinë e Përgjithshme.
Statistika mbi materialet dhe kallëzimet
Sipas Dumanit, janë administruar gjithsej 193 materiale të lidhura me krimet zgjedhore:
- 56 nga Policia e Shtetit
- 1 nga SHKB
- 80 nga qytetarë të ndryshëm
- 10 të nisura kryesisht nga SPAK
- 5 nga prokuroritë e rretheve
- 6 nga persona juridikë
- 53 nga subjektet politike
Llojet e kallëzimeve – nga asfalti elektoral te punësimet e paligjshme
Dumani informoi se shumë nga kallëzimet janë përqendruar te “asfalti elektoral”, punësime në kundërshtim me ligjin dhe përdorimi i administratës publike për qëllime politike. Këto kallëzime janë verifikuar, ndërsa për disa raste hetimet vijojnë. Sipas Dumanit deri më tani hetimet e spak skan konkluduar në element të veprës penale.
Shit-blerja e votës – vetëm indicie, pa prova konkrete
Për rastet e shit-blerjes së votës, Dumani sqaroi se nuk ka pasur prova të mjaftueshme për të nisur hetime të thelluara, duke i cilësuar si indicie që nuk plotësojnë kriteret ligjore për procedim penal. Por po ashtu sqaroi se një pjesë e hetimeve mbeten të hapura ku përfshin subjekte pa u ndikuar se cilës forcë politike i përkasi.
Vendimet e marra – hetime dhe mosfillime
Nga dosjet e administruara për krime zgjedhore, janë marrë 43 vendime për mosfillim hetimi. Në 39 raste të tjera, hetimet janë ende në vijim.
Kodi i ri penal – nevojë për ndryshime dhe qasje të diferencuar
Dumani u ndal edhe te debati për kodin e ri penal, duke thënë se është normale të ketë diskutime publike dhe ka nevojë për ndryshime edhe në kodin aktual. Ai sugjeroi që debati duhet të kishte nisur me pyetjen nëse është i nevojshëm një kod i ri apo mjafton përmirësimi i atij ekzistues. Sa i përket përmbajtjes, përmendi rastin e narkotikëve, duke thënë se nuk mund të dënohet njësoj një person me sasi të vogël kanabisi dhe një tjetër me kokainë.
SPAK ende nuk ka marrë draftin e kodit penal
Dumani sqaroi se SPAK nuk është përfshirë në hartimin e draftit të ri të kodit penal dhe nuk e ka marrë ende në mënyrë zyrtare. “Kur ta marrim, do ta analizojmë dhe do mbajmë qëndrim,” u shpreh ai.
Vendimet e Gjykatës Kushtetuese – zbatohen, por nuk komentohen
Përsa i përket vendimeve të Gjykatës Kushtetuese që kanë konstatuar shkelje ligjore, Dumani tha se SPAK nuk i komenton ato, por është i detyruar t’i zbatojë.
Rasti “Thoma Gëllçi” – mungesë koordinimi me Avokaturën e Shtetit
Dumani kritikoi Avokaturën e Shtetit për mungesën e njoftimit në rastin “Thoma Gëllçi”, duke thënë se në Strasburg kanë shkuar të dhëna të pasakta. Ai theksoi se SPAK nuk është informuar dhe për këtë arsye nuk ka pasur mundësi të mbrojë vendimmarrjet e veta. Po sipas Dumanit Gjyjata Europiane nuk ka cënuar aspak themelin e çështjes Gëllçi.
Çështja Veliaj – hetimet vijojnë
Dumani komentoi shkurtimisht edhe mbi dosjen që përfshin Erion Veliajn, duke sqaruar se kjo dosje është ndarë me fraksion dhe hetimet po vazhdojnë për fakte të ndryshme penale.
Komunikimi me të pandehurit – vetëm përmes procedurave ligjore
Në lidhje me disa pretendime publike të z.Veliaj, Dumani sqaroi se SPAK nuk i kthen përgjigje të pandehurve në mënyrë publike. Ai tha se përgjigjet jepen vetëm nëse ka kërkesa ose memo zyrtare nga avokatët.
Çështja “Irena Gjoka” – hetimet në zhvillim
Lidhur me dosjen “Irena”, Dumani theksoi se SPAK duhet të provojë më parë ekzistencën e faktit penal. Ngjarja e pretenduar ka ndodhur jashtë Shqipërisë dhe aktualisht janë në komunikim me autoritetet për të mbledhur informacion dhe për të vijuar më tej hetimin.
Çështja “Bankers” – në pritje të vlerësimit të Prokurorisë së Fierit
Për çështjen që lidhet me kompaninë “Bankers”, Dumani u shpreh se nëse Prokuroria e Fierit konstaton se ka elementë që bien në kompetencë të SPAK, duhet t’ia përcjellë këtë institucion. Vendimmarrja për kompetencën mbetet në vlerësimin e tyre.
SPAK dhe politika – vendimmarrja është jashtë institucionit
Në përmbyllje, Dumani theksoi se SPAK është krijuar si rezultat i vullnetit të partnerëve ndërkombëtarë, 140 votave në kuvend dhe besimit të publikut. “Nëse politika vendos për ndryshime, për rolin ose pavarësinë e SPAK, kjo është një çështje që i përket politikës,” përfundoi ai.
“21 Janari”
“Çështja është në fazën e hetimit paraprak. SPAK ka marrë në konsideratë edhe vendimin e Gjykatës së Lartë dhe Strasburgut. Prokurori është ai që vendos si do të hetoj dhe radhën se si do të merren në pyetje personat. Është një nga dosjet prioritare”, tha Dumani.
Dosja Matrix
Sa i takon aplikacionit Matrix, Dumani tha se janë shfrytëzuar të dhenat nga dosja e ish deputetit socialist Jurgis Çyrbja. ‘Vetëm kaq mund tju them” shtoi ai.
